Relevant blijven door de Attitude Quotiënt en een adequate inrichting van de Governance & het Risicomanagement

IGJ en NZa presenteren nieuw ‘Kader Goed Bestuur’
Begin deze maand (juli) presenteerde de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gezamenlijk het nieuwe ‘Kader Goed Bestuur’ [bron 1]Nederlandse Zorgautoriteit & Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. ‘Kader Goed Bestuur’. Juli 2020. In het vernieuwde kader is een aantal verwachtingen en verantwoordelijkheden ten aanzien van goed bestuur aangescherpt.

Met het aangescherpte toezicht wordt beoogd dat besturen beter aanspreekbaar en in control zijn ten aanzien van maatschappelijke doelstellingen als kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid. Bestuurders moeten hierbij meer leiderschap tonen dan nu het geval is, beter weten waar risico’s zich voordoen en hierop acteren. Controle en monitoring zijn daarbij de basis voor een continu leerproces. Transparante communicatie over de prestaties, kwaliteit, kosten en beschikbaarheid (wachttijden) door de zorginstellingen zal cliënten beter in staat stellen om keuzes te maken ten aanzien van hun zorgvraag.

Zo gaan de toezichthouders het bestuur van zorginstellingen kritischer beoordelen ten aanzien van Gedrag en Cultuur en de systemen waarmee het bestuur richting geeft, controleert en bijstuurt. Er wordt meer focus gelegd op een professionele, controleerbare bedrijfsvoering. De toezichthouders verwachten daarbij een heldere visie en een adequaat beheerssysteem, ten aanzien van de kwaliteit van zorg en interne risico’s.

Van de Raad van Toezicht verwachten de IGJ en NZa

• een investering in een eigen toezichtvisie en het formuleren van doelstellingen en acties,
• meer aandacht voor risicomanagement met specifieke aandacht voor gedrag en cultuur,
• oog voor het maatschappelijk belang over de grenzen van de eigen organisatie heen,
• diversiteit en vakmanschap
• borging van haar onafhankelijkheid en voorkomen van vermenging van belangen,
• transparante en afgewogen besluitvorming en openbare verantwoording.

Naast de toenemende verantwoordelijkheden voor het bestuur en de Raad van Toezicht gaan de toezichthouders kritisch kijken naar:

• de deskundigheid en medezeggenschap van cliëntenraden,
• het inzicht in de organisatie-specifieke risico’s voor alle stakeholders, en
• horizontaal toezicht, dit wil zeggen een proactieve samenwerking van zorginstelling en zorgverzekeraar om ex ante de kwaliteit en correctheid van declaraties te verbeteren.

Het uitgangspunt is niet méér toezicht, maar beter toezicht. Hieronder volgt een aantal belangrijke aandachtspunten die in onze visie zullen bijdragen aan beter Bestuur en Toezicht.

Fundament
Bij het implementeren van het nieuwe kader binnen de bestuurlijke cycli is het belangrijk om drie niveaus – Bestuurder, Bestuur en Besturing – te borgen. U legt hiermee een stevig fundament voor een relevante en succesvolle implementatie.

1. Bestuurder: Iemand binnen uw bestuur zal dit onderwerp in zijn/haar portefeuille moeten krijgen. Zo is er altijd een gericht aanspreekpunt en eigenaarschap.
2. Bestuur: Het bestuur moet aanspreekbaar en accountable zijn op de resultaten. Een collectieve visie is hierbij cruciaal.
3. Besturing: Het gaat hierbij om betekenisvol de processen, techniek en borging in de bestuurlijke cycli te implementeren. Hoe zorgt u voor het juiste bewustzijn en beleving in de organisatie?

AQ – Attitude quotiënt
De toenemende aandacht voor Gedrag en Cultuur vraagt om relevant leiderschap. In onze ogen wordt de Attitude Quotiënt, vrij vertaald uw attitude naar anderen én naar het onderwerp, aan de bestuurstafel hierbij steeds belangrijker. Traditioneel zijn IQ, EQ en SQ goed vertegenwoordigd in de gezondheidszorg. Maar AQ is een steeds essentiëlere waarde voor de zorgbestuurder. Persoonlijke aandacht voor de andere leden van het bestuur, buiten de vakinhoud om, maakt onderdeel uit van het nieuwe normaal. De menselijke maat in besturen en uw bijdrage hieraan. Wat is uw AQ?

Adequaat risicomanagement en transparantie
Vorige week beschreven wij de eerste noodzakelijke stappen voor adequaat risicomanagement in het ‘nieuwe normaal’. De IGJ en de NZa vragen aanvullend hierop om de risicomanagement informatie (op een hoger abstractieniveau) transparant met uw stakeholders te communiceren.

Expertise en proportionaliteit
Aantoonbaar de juiste kennis en kunde borgen binnen uw organisatie is een belangrijk criterium voor de toezichthouder. Afhankelijk van de professionaliteit en omvang van uw organisatie zal dit gemakkelijk of ingewikkeld blijken. Proportionaliteit is hierbij gewenst. In onze ogen doet de toezichthouder er goed aan het beheerssysteem te beoordelen al naar gelang de aard, omvang en complexiteit van de organisatie.

Heeft u een portefeuillehouder risicobeheer in uw bestuur en/of Raad van Toezicht? Of organiseert u op andere wijze de juiste expertise binnen uw organisatie? Wij zijn erg benieuwd hoe u hiermee omgaat. Deel het met ons, via 

Vervolg ‘Back tot he Future’
De afgelopen jaren zijn zorginstellingen in toenemende mate (financieel) risicodragend. Tegelijkertijd zijn de financiële risico’s op zichzelf ook toegenomen. Zowel de kans op het voordoen van het risico, als die impact van het risico op uw organisatie zijn daarmee toegenomen. Volgende week gaat deze blog over deze toenemende financiële risico’s en hoe deze op de juiste, relevante wijze, te waarderen.

Nu al verder lezen? Of wilt u in contact komen met AethiQs? Mail naar

Disclaimer
Hoewel deze blog met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaarden AethiQs B.V. en alle andere entiteiten, samenwerkingsverbanden, personen en praktijken die handelen onder de naam ‘AethiQs’, geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene informatie en kan niet worden beschouwd als advies.